Herbata Zakarpacka - zabezpiecznie krzewów na zimę; 70cie doświczalnej uprawy "Червона гора -.

A jednak to fakt - znajdziemy zdziczały krzew herbaciany na Zakarpaciu. Nie jest to legenda, ani historyjka  typu "ktoś  coś  słyszał ... widział, opowiedział" itd".  Jest dokumentacja, są archiwa a i sprawdzić można samemu "własnymi  oczami" - Camelia Sinesis  rośnie około 60 km od granicy Polski na południe od Bieszczadzkiego Parku  Narodowego.

　　　　　　　　　　　　　　niepozorna   Camelia Sinensis

 Dzięki "herbacianym zbiegom okoliczności" udało mi  się dotrzeć do pozostałości po plantacji  herbaty. W tym roku mamy rocznicę 70-lecia  sprowadzenia krzewów z Gruzji i założenia 2-hektarowego ogrodu herbacianego w okolicach miasta Mukaczewo.   W 1949 roku, czyli czasie  kiedy istniał Związek Radziecki, prowadzono doświadczenia i badania nad "udomowianiem" roślin subtropikalnych w strefie cieplejszego klimatu  umiarkowanego.  Autorem projektu był   naukowiec geobotanik  Viktor Borisovich Sochava (1905- 1978).  A dr. I. I. Chkhaidze  z Gruzji był odpowiedzialny za hodowlę krzewu herbacianego.

　　　　　　　　　　　　1953r ok  Zakarpacka plantacja  herbaty.

             (  https://anotherukraine.wordpress.com/2013/03/16/tea-plant-camellia-sinensis-in-ukraine  )

  Obecnie  nie ma już plantacji  herbacianej, są to raczej "relikty" w postaci "runa leśnego", malutkich, drobnych krzewów o wysokości nieprzekraczającej 30 cm, wegetujących w nieregularnych skupiskach.

 Pozostałości po doświadczalnej uprawie znajdziemy w miejscu o nazwie Czerwona Góra ("Червона гора - Гора Жорніна")  administrowanym przez miasto Mukaczewo. 

 To tereny o bardzo bogatej historii - kiedyś Węgierskie,  Austriackie, Czechosłowackie, a teraz Ukraińskie.  Wielokulturowość daje się odczuć nawet teraz.

W dniu 16 listopada (2019 roku) - odbyła się woluntaryjna akcja przygotowania krzewów na zimę. Organizatorem  był pan Maksym Malygin (Максим Малыгин ) z Kijowa, gdzie pod  szyldem Kijowskiego Klubu Herbaty zwołał ochotników do prac pielęgnacyjnych, mających na celu:

                              - zabezpieczyć krzewy przed ekspansją innych roślin,

              - okryć specjalnym materiałem ochronnym żeby osłonić je przed opadami śniegu,

                                            - użyźnić glebę nawozem naturalnym

(dodatkowo zebrano próbki gleby do badań) - podobno gleba ma kwasowość 5.5 ph - ale po uzyskaniu wyników analizy laboratoryjnej dowiemy się dokładniej.

 16-u woluntariuszy przez ok. 5 godzin pracowało zmieniając mały kawałek lasu na zadbane poletko, tak jak  widać na fotografii.

picie..jedzenie.

Świetna praca zespołowa, z przerwami na herbatę. Nowe znajomości herbaciane itd.

Celem projektu jest ponowne zorganizowanie plantacji herbacianej, choć raczej jako atrakcji turystycznej Mukaczewa, dlatego też w organizowaniu akcji pomagały lokalne władze, w tym biuro promocji miasta. Leśne grunty maja nieuregulowaną własność prawną i zobaczymy jak to się ułoży w przyszłości.

   Powieszino  tablicę informacyjna  ".... Zabranina się  wstępu i  wykopywania krzewów herbaty....    . "

Podczas  oględzin krzewów na Zakarpaciu, nie zauważyłem kwitnących osobników (roślina kwitnie w okresie październik-grudzień), ani żadnych torebek nasiennych. Z dystansem podchodzę do opowiadań, iż w okresie świetności krzewy herbaciane w Mukaczewie rozrastały się do wysokości 1,5 metra, a nawet do 2 m. 
Znane mi uprawy herbaty na północy Japonii Kensen-cha 気仙茶  ( pref. Iwate ), dorastają do 50 cm. W Chinach, w prowincji Shandong, po wielu latach prób udało się wyhodować herbatę odporną na zimno - z tym że krzew ten jest bardzo malutki, do tego stopnia, że trzeba się schylać aby zebrać listki - chodzi tutaj o herbatę o nazwie Laoshan green tea  (嶗山綠茶 ).

Natomiast faktem jest, że ta  Camelia Sinensis　z　Mukaczewa  przetrzymała mrozy silniejsze niż minus 20 st. C,  co na pewno jest rekordem.

Jaki klimat ( roczne temperatury oraz opady ) panuje  w  Mukaczewie  możemy przeczytać w Wikipedii