Listopadowe odwiedziny ukraińskiego Mukaczewa – styczność z rosnącą tam herbatą wprowadziły ciekawy nastrój oraz przemyślenia. Matcha , gyokuro , sencha - wszystkie te herbaty powstały w Uji - regionie na południowych przedmieściach Kioto.
Przejrzałem fotografie z ostatniej wrześniowej wizyty ( 2021r. ) w Kioto aby popatrzeć na krzewy herbaciane w Togano (栂尾 ) z „najstarszego ogrodu herbacianego „ w Japonii. Piszę to w cudzysłowie bo takich najstarszych ogrodów herbaty jest kilka --- także okolicach Kioto, choćby Hiyoshichaen (日吉茶園 ) przy stacji Sakamoto (坂本駅 ) w samym środku zurbanizowanego podnóża góry Hiei ( 比叡山) .
Hiyoshichaen przedstawiany jest jako miejsce gdzie mistrz mnich Saicho posadził nasiona herbaty- a było to w okresie Heian (ok.806 roku ) czyli kilka stuleci wcześniej niż ten założony w Togano. Tak naprawdę to nie wiadomo czy są to krzewy herbaciane posiadające przodków sprzed 1200 lat (?) - za ich autentycznością mają przemawiać badania DNA – które w ponad 90% ukazują ich zbieżność genetyczną krzewami herbacianymi z gór Tiantai ( 天台) w chińskiej prowincji Zhejiang. ( z tej prowicji pochodzi -Longjing czy osiągalna w Polsce -"buddyjaska herbata Putuo Fo Cha oraz wiele innych sławnych dobrych herbat zielonych. ) Mistrz Siacho właśnie tam pobierał nauki w klasztorze w górach Tiantai a powracając do ojczyzny założył zbudował świątynię klaszator na gorze Hiei który jest od ponand 1200 lat jest główną siedzibą szkoły Tendai ( 天台宗 ) . Niestety nie powstały tam znane istniejące do naszych czasów herbaciane tradycje ani nie spisano dzieł literackich o herbacie.
 |
Moye z „małej górskiej świątyni” był bardzo zainteresowany sprawami herbaty ale jako zwykły o wiele niższy rangą mnich nie mógł prosić o audiencje u wielkiego sławnego autorytetu. Jednakże postanowił udać do Kioto do budowanego przez Eisai zespołu świątynnego Kenninji ( 建仁寺) gdzie tam udało mu bezpośrednio zobaczyć sławnego mistrza. „Myoe w skromnej szacie ,w wiejskim słomkowym kapeluszu"- odważył się na rozmowę , zapytał się (otoczonego świtą) wielkiego nauczyciela czy może mu odstąpić nasiona herbaty. Reakcja sławnego Eisai była przyjazna- pozytywana finalnie podarował nasiona. Można powiedzieć że to spotkanie miało ogromny wpływ na dlaszy przebieg historii kultury herbaty w Japonii. W świątyni Kozanji przechowywany jest pojemnik w którym przekazano nasiona herbaty. Naczynie nazwano kakinohetachaire ( 柿蔕茶入 ) i traktowane jest jako skarb, dokumentujący spotkanie mnichów Eisai i Myoe. Powstanie hodowli herbaty wokół świątyni Kozanji w Togano przyczyniło się do nowego traktowania podziału jakości herbaty .
Obecnie , w naszych czasach do Togano dojeżdża autobus ( z głównej stacji kolejowej w Kioto - zabiera ok 40min .) Odwiedzając świątyne Kosanji na jej obszarze znajdziemy zadbany ogród herbaciany. Historycy mówią iż obecny teren upraw nie jest autentycznym miejscem gdzie hodowano herbatę..Badacze, historycy są zdania iż pierwotne mnich Myoe posadził krzewy herbacianane okolicach brzegu pobliskiej rzeki o nazwie Kiyotaki. ( 清滝川 ). Inaczej niż wspominany Hiyoshichaen (日吉茶園 ) Togano jest odizolowane od miejskiego zgiełku krzew herbaty rośnie w gęsto zalesionym naturalnym środowisku.
otoczeniu .
Mukaczewo 2021-11-13
Ogrod na terenie świątyni Kozanji jest ogrodzony ,ale kilka metrów po za ogrodzeniem rosną niepozorne zdziczałe krzewy Camelii sinensis ktore wtapiają się w runo leśne.To przypomina wegetację krzewu na Ukrainie w Mukaczewie (subiektywne odczucia )
Kozanji- obelisk pamiątkowy z napisem" najstarszy ogrod herbaty Japonii "
Przez pewien okres hodowla w Togano to była to jedyną elitarną uprawą z której produkowano najlepszą herbatę . Ogrome zaporzebowanie na herbatę przyczyniło się nowych miejsc produkcji. Stopniowo pojawiały się nowe ogrody herbaciane które traktowano jako drugiej kategorii. Coraz wiecej herbaty powstało na południe od Kioto wzdłuż brzegów rzeki Uji. W tamtych czasach herbata z Togano była uważana za jedyną autentyczną po jap. honcha (本茶 ) a nową z Uji jako mniej wartowściową - hicha (非茶 ). Zabawy ,konkursy z odgadywaniem pochodzenia herbaty czy jest to honcha czy też hicha to niechlubna karta historii rozwoju kultury herbaty w Japonii. Takim spotkaniom towarzyszył hazard, zbytek i brak umiaru. Doszło do takiej eskalacji aż zabroniono hucznych herbacianych imprez.
Z zbiegiem czasu herbata z Togano zaczynała być mniej ważna ( finalnie zaprzestano tam upraw i wytwarzania ) -status najlepszej prawdziwej herbaty otrzymała ta z Uji (宇治茶 ). Reputacja Uji jako najlepszego tradycyjnego centrum herbacianego trwa do naszych czasów. Przy okazji należy wspomnieć herbata w Uji pojawiała się także dzięki działalności mnicha Myoe. Nie tylko opisują to przekazy. Odwiedzając świątynie Manpukuji ( bardzo" herbaciane miejsce ") odnajdziemy obelisk upamiętniający wydarzanie kiedy mnich nauczał jak sadzić herbate w Uji- a polegało to na tym jadąc konno Myoe – zostawiał ślady -wgłębienia po końskich kopytach – i tam właśnie miano sadzić krzewy ( nasiona) herbaty.
Uji - przy świątyni Manpukuji znajduje się pomnik ku czci Myoe
Jak wiadomo region Uji jest historycznym centrum innowacyjnym dla współczesnych herbat japońskich to tu właśnie powstała zacieniana matcha ,gyokuro, w Uji -Tawara farmer Nagatani Soen rozpropagował technikę produkcji dzięki której powstaje sencha.
W świątyni Kozanji ( 高山寺) kupimy herbatę z Togano ( produkcja Uji)
wrzesień 2021 -Kozanji ( 高山寺)
Poznawanie herbaty jest bardzo ciekawe i rozbudowane – i jest jeszcze tyle do eksplorowania.
Komentarze
Prześlij komentarz